zdrowe oczy | fuzio

Zadbaj o zdrowe oczy

Zwyrodnienie plamki żółtej często nazywane jest chorobą cywilizacyjną, bo odpowiada za nie nasz bardzo nowoczesny, ale niezbyt zdrowy tryb życia. Wiadomo także, że na zwyrodnienie plamki żółtej częściej zapadają ludzie, którzy cierpią na schorzenia układu krążenia. Zdarza się, że są to ludzie, którzy źle się odżywiają, palą papierosy, prowadzą siedzący tryb życia. Dość istotnym czynnikiem zwiększającym ryzyko AMD jest kolor tęczówki, trzeba tu zaznaczyć, że bardziej narażone są osoby niebieskookie, a według bada statystycznie częściej borykają się z tym problemem kobiety.

DZIWNE OBJAWY

Choroba zwykle ujawnia się po pięćdziesiątce. Dotyczy ona obszaru na dnie oka, tzw. plamki, która jest odpowiedzialna za widzenie centralne. Ten rodzaj postrzegania jest potrzebny m.in. do czytania i rozpoznawania twarzy. W przypadku AMD obraz w centrum widzenia staje się nieostry, pojawiają się ciemne plamy, rozmycie i zniekształcenia. Gdy osoba chora chce, np. przeczytać jakieś długie słowo, widzi tylko jego początek i koniec, gdy patrzy na sylwetkę człowieka – dostrzega tylko buty i czubek głowy. Z czasem plama może się powiększać tak, że obraz dostrzegalny jest tylko bokami.

ZAPOBIEGAJ PÓKI CZAS!

Nie ma sposobu na wyleczenie zwyrodnienia plamki żółtej, warto zadbać zawczasu, by choroba się nie ujawniła, dlatego też zaleca się:

RZUCIĆ PALENIE

Każde zaciągnięcie się papierosem powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych. To z kolei wywołuje niedotlenienie przyśpieszające degenerację gałki ocznej. Papierosy przyczyniają się też do powstania wolnych rodników, które niszczą wzrok.

NIE PRZESADZAĆ Z ALKOHOLEM!

Badania potwierdzają, że codzienne wypijanie dwóch puszek piwa lub trzech kieliszków wódki znacząco nasila zmiany zwyrodnieniowe

w siatkówce oka.

DBAĆ O DIETĘ BOGATĄ W LUTEINĘ, ZEAKSANTYNĘ i NIENASYCONE KWASY

Wiadomo, że AMD jest chorobą, na którą nie ma lekarstwa jednak dla zdrowia plamki niezbędna jest odpowiednia dieta, a w szczególności luteina i kwasy omega-3. Jeśli dieta jest pozbawiona tych składników odżywczych, trzeba rozważyć użycie suplementów.

A co jeść, gdy grozi Ci zwyrodnienie plamki żółtej?

Luteina i zeaksantyna są szczególnie ważnymi składnikami odżywczymi dla plamki i są obecne w wysokich stężeniach w zdrowej plamce. Luteina i zeaksantyna występują szczególnie w dużych ilościach w ciemnozielonych warzywach liściastych, takich

jak szpinak, kapusta czy buraki. Można znaleźć je także w takich warzywach jak, dynia, brukselka, brokuły, groch, kukurydza i fasola.

Zaleca się, aby spożycie luteiny wynosiło co najmniej 6 mg na dobę. Wiadomo jednak, że „normę” tę w rzeczywistości realizuje niewiele osób. Zatem jeśli wprowadzenie luteiny do diety jest zbyt trudne, można posiłkować się suplementami diety zawierającymi

luteinę. Warto zwrócić uwagę, czy jest to luteina krystaliczna czy estrowa. Luteina krystaliczna pełni rolę filtru ochronnego. Taka postać (w przeciwieństwie

do powszechnie występujących w witaminach estrów luteiny) jest najłatwiej przyswajalna przez nasz organizm, a tym samym jest najbardziej skuteczna. Kwasy omega-3 to także jeden ze składników wyjątkowo ważny dla zdrowia naszych oczu. Najwięcej możemy ich znaleźć w rybach, szczególnie oleistych, takich jak łosoś, makrela, anchois, pstrąg i sardynka

oraz skorupiakach.

Przygotowując posiłki warto jednak zwracać uwagę na ilość i stężenie w nich kwasów

omega-3. Powinno się je spożywać przynajmniej 2-3 razy w tygodniu. To nie zawsze możliwe, dlatego można tutaj wesprzeć się suplementacją. Niestety,

nie wszystkie preparaty mają tę samą jakość, czystość i skład, w tym zakresie można znaleźć ogromne różnice. Warto także sprawdzać z jakich

ryb są pozyskiwane i czy producenci mogą pochwalić się certyfikatami jakości, które potwierdzają, że deklarowany na opakowaniu skład znajduje się w każdej kapsułce. Najlepsze kwasy – to te najbardziej czyste, posiadające certyfikat jakości. Efekt działania kwasów omega-3 to ich przyswajalność oraz czystość. Badania naukowców z University of California w San Diego* potwierdzają, że u osób, które jedzą dużo tłustych ryb morskich ryzyko AMD jest aż o 30% niższe. Takie badania przeprowadzało wiele organizacji na terenie Europy czy Australii, we współpracy z Macular Degeneration Partnership

oraz The Discovery Eye Foundation**. Kwasy tenwspomagają pracę serca oraz działanie układu krążenia i są niezbędne dla prawidłowej pracy mózgu, a także centralnego układu nerwowego. Szczególne znaczenie przypisuje się tu kwasowi dokozaheksaenowemu (DHA), gdyż uważa się,

że jest niezbędny do właściwego funkcjonowania ośrodka wzroku i koordynacji. Dbając o nasz wzrok należy pamiętać o dobroczynnym

działaniu resweratrolu. Resweratrol jest wytwarzany przez rośliny w odpowiedzi na skaleczenie, inwazję grzybów, silne promieniowanie

UV. Jego znanym źródłem są skórki winogron, ale można go znaleźć w czarnych jagodach, borówce amerykańskiej, żurawinach, śliwkach czy

orzeszkach ziemnych. Resweratrol przeciwdziała wolnym rodnikom, które przyspieszają procesy starzenia. Niektórzy twierdzą, że właśnie resweratrol

jest odpowiedzialny za tzw. francuski paradoks, czyli wyjątkową w Europie Zachodniej średnią długość życia Francuzów, mimo ich

niezbyt zdrowej, zbyt tłustej diety i picia dużej ilości czerwonego wina, w którym występuje wysokie stężenie resweratrolu. Resweratrol ma bezpośredni wpływ na nasz narząd wzroku. Naczyniówka – warstwa sąsiadująca w oku z siatkówką i mająca za zadanie ją odżywiać – jest złożona z drobniutkich naczyń krwionośnych, których kondycja bezpośrednio wpływa na funkcjonowanie siatkówki oka oraz jej centralnej części – plamki żółtej. Zwyrodnienie plamki żółtej powoduje uszkodzenia wzroku utrudniające codzienne funkcjonowanie. Zdaniem wielu badaczy, spożywanie umiarkowanych ilości wina czy żywności bogatej w resweratrol może chronić przed ryzykiem rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem. Warto zatem sprawdzić czy wybrany suplement diety ma w składzie resweratrol.

Drogi Pacjencie!

Dbasz o swoje zdrowie, starasz się zapewnić sobie odpowiednią dietę i chcesz wesprzeć się odpowiednim suplementem? To bardzo dobrze, ale musisz pamiętać o kilku ważnych zasadach, wybierając odpowiedni dla siebie:

• czy wśród składników znajduje się luteina w postaci krystalicznej,

• czy produkt zawiera kwasy omega-3 i jakiej są one jakości (np. certyfikat oczyszczenia),

• czy odpowiada mi wielkość kapsułki,

• koniecznie także sprawdź producenta – czy jest ekspertem w danym obszarze terapeutycznym, czy jest znany wśród lekarzy i farmaceutów.

Dlaczego to takie ważne? Dobrze dobrany produkt ma wspomóc Twoje zdrowie, zatem warto poświęcić kilka minut więcej na dokonanie wyboru. Nasze oczy to nasze okno na świat. Dbajmy o nie, abyśmy mogli podziwiać uroki tego świata jak najdłużej!

oprac. M. Grzeczyńska

*1) Brody T.: Nutritional Biochemistry. 2nd edition, San Diego 1999,

**2) Blue Mountain Eye Study (Australia) 2007, Badanie kliniczne AREDS

(Age-Related Eye Disease Study) 2010, Augood C.,

Chakravarthy i Young (Europa) 2008

bibliografia: www.aao.org, www.who.int/en/, discoveryeye.org/, amd.org